Fair Practice Code
Overwegende dat:
- De culturele – en creatieve sector een onmisbare waarde in de Nederlandse samenleving vertegenwoordigt en een breed maatschappelijk belang dient.
- De culturele – en creatieve sector het visitekaartje is van Nederland en een belangrijke positieve bijdrage levert aan onze reputatie van innovatief, ondernemend en creatief land in het buitenland.
- De creativiteit en zeggingskracht van makers de kern vormen van de unieke waarde die deze sector voor de samenleving vertegenwoordigt.
- De culturele – en de creatieve sector gebaat is bij een grote verscheidenheid aan organisaties, ondernemingen en zelfstandige professionals, in uiteenlopende werkvelden.
- De economische waarde die door de culturele – en creatieve sector wordt gecreëerd in veel gevallen niet terecht komt bij de sector of de maker.
- Eenieder die arbeid verricht, recht heeft op een rechtvaardige en gunstige beloning, welke hem en zijn gezin een menswaardig bestaan verzekert, welke beloning zo nodig met andere middelen van sociale bescherming zal worden aangevuld (Universele Rechten van de mens, Artikel 23.3).
- Het in het belang is van een toekomstgerichte, innovatieve culturele – en creatieve sector dat arbeidsverhoudingen en arbeidsvoorwaarden worden versterkt.
Stellen gebruikers van de Fair Practice Code zich tot doel:
Om, met in achtneming van:
De Governance Code Cultuur
De Code Culturele Diversiteit
Zich gezamenlijk in te zetten voor Fair Pay, Fair Share en Fair Chain:
- Een eerlijke, duurzame en transparante bedrijfsvoering en respectvol, solidair en in vertrouwen met elkaars belangen rekening te houden ten dienste van een sterke sector die de potentie en kansen van makers ten volle benut en doet renderen.
En de volgende kernwaarden uit te dragen en waar te maken:
Solidariteit
- Tegenover werk staat een eerlijke vergoeding
- Hierbij worden cao’s en honorariumrichtlijnen zoveel mogelijk aangehouden. Betaling van (freelance) medewerkers geschiedt indien er geen cao is, redelijk en eerlijk. Afspraken over honoraria en vergoedingen kunnen in elke discipline worden ontwikkeld, voor zover nog niet aanwezig. Men maakt ook gezamenlijk afspraken over eerlijke auteursrechtvergoedingen voor exploitatie-overeenkomsten, op grond van Artikel 25c van de Auteurswet.
- Er wordt, met inachtneming van het belang van flexibiliteit in de sector, scherp gekeken naar de verhouding onbetaalde en betaalde krachten, secundaire arbeidsvoorwaarden en gelijke behandeling. Een vrijwilligers- of stageplaats aanbieden vereist dan ook een heldere definitie van de functie, de arbeidsvoorwaarden en een passende vergoeding.
- Opdrachtgevers (culturele instellingen of kunstenaars) werken alleen met opdrachtnemers (‘onderaannemers’) die volgens de Fair Practice Code werken.
- Bij pitches en prijsvragenbeleid wordt professionele arbeid voor alle deelnemers vergoed.
- De culturele- en creatieve sector moet gezamenlijk zorg dragen voor een sterk veld
- Bijvoorbeeld door te verenigen en samen te delen en door financiering van het collectief.
- Door een bijdrage te leveren aan de gezamenlijke belangenbehartiging en door ondersteuning te bieden aan opleiding en ondernemerschap.
Transparantie
- De bedrijfsvoering van organisaties (van fonds tot zzp’er en alles daartussen) is zo transparant mogelijk
- Gegevens over bedrijfsvoering worden waar mogelijk gedeeld en publiek toegankelijk gemaakt, hetgeen leidt tot inzichtelijkheid in elkaars situatie.
- De Fair Practice Code wordt uitgedragen en er wordt verantwoording over afgelegd
- Publiek en privaat gefinancierde instellingen nemen de verantwoordelijkheid om de code toe te passen middels ‘het pas toe en leg uit principe’.
- Kunstenaars en instellingen besteden er aandacht aan in hun project- en jaarverslagen.
- De Governance Code Cultuur wordt nageleefd en uitgedragen.
- Kennis en expertise worden waar mogelijk gedeeld.
- De Fair Practice Code wordt ook nageleefd door onderaannemers.
Duurzaamheid
- Er wordt geproduceerd met het oog op de kwaliteit en de lange termijn
- Dat betekent dat er wordt geïnvesteerd in het potentieel en de ontwikkeling van werkenden en dat:
- Scholing en ruimte tot ontwikkeling worden geboden waar mogelijk.
- Evaluatie onderdeel is van een samenwerking.
- Werkgevers en werknemers gezamenlijk verantwoordelijkheid nemen om mentale en fysieke overbelasting te voorkomen.
- Dat betekent dat de sector zich gemeenschappelijk inzet voor de ontwikkeling van gezamenlijk beleid voor verantwoord marktgedrag.
- Dat betekent dat werkenden de verantwoordelijkheid nemen om hun diensten niet onder de kostprijs aan te bieden.
- Dat betekent dat er constructief om wordt gegaan met al het materiële en immateriële kapitaal in de sector, met respect voor de persoonlijke investeringen in de culturele producten.
- Dat betekent dat er wordt geïnvesteerd in het potentieel en de ontwikkeling van werkenden en dat:
Diversiteit
- Men draagt gezamenlijk zorg voor meer inclusiviteit in de sector. Het gaat hierbij niet alleen over culturele of etnische achtergrond, maar ook over gender, seksuele geaardheid, leeftijd, kennis en vaardigheden en sociaaleconomische achtergrond.
- Men draagt gezamenlijk zorg voor het implementeren van de Code Culturele Diversiteit, door deze in de eigen organisatie en het veld uit te voeren en elkaar erop aan te spreken.
- Men draagt gezamenlijk zorg voor brede representatie in publiek, programma en personeel en in vertegenwoordigende organen of beleidsvormende processen.
- Waar nodig worden de structuur van de eigen organisatie en de arbeidsvoorwaarden daarop aangepast.
Vertrouwen
- Er moet ruimte zijn voor maatwerk, bijvoorbeeld op het gebied van gestelde subsidie-eisen en bedrijfsdoelen. Er moet balans zijn tussen transparantie/bureaucratie enerzijds en het belang van de individuele instelling anderzijds.
- Kwaliteit wordt als uitgangspunt genomen.
- Men gaat op zorgvuldige wijze om met representatie en vermelding, door toe te zien op eigenaarschap, bronvermelding en rechtenafdracht.
- Men zorgt voor een laagdrempelige manier van het afwikkelen van geschillen, bijvoorbeeld door aansluiting bij de geschillencommissie auteurscontractenrecht.
- Partijen trachten in onderling overleg tot een oplossing voor een eventueel geschil te komen. De geschillencommissie auteurscontractenrecht kan voor geschillen inzake de exploitatieovereenkomst met mediation en bindend advies daarbij behulpzaam zijn.